نورالینک؛ توانبخشی یا توانگری؟

نورالینک یک شرکت در زمینه نوروتکنولوژی است که در سال 2016 تاسیس شده. ایلان ماسک یکی از بنیان گذاران این شرکت است که احتمالا نام او را بعنوان مدیر عامل شرکت هایی مانند تسلا و اسپیس ایکس یا به تازگی در توییتر شنیده اید.شرکت های رقیب زیادی وجود دارند که مانند نورالینک در زمینه فناوری های عصبی فعالیت می کنند اما چیزی که درباره نورالینک جلب توجه میکند وجود شخص بلند پروازی مانند ایلان ماسک در بین بنیان گذاران این شرکت است. نورالینک از ابتدای تاسیس خود تیم بزرگی از محققان علوم اعصاب از دانشگاه‌های برتر جهان را گرد هم آورد تا دربارهٔ اتصال کامپیوتر به مغز انسان (BCI) مطالعه و تحقیق کنند. همه شرکت های این حوزه در تلاش اند با فرستادن سیگنال های الکتریکی مغز به دستگاهی خارجی مثل کامپیوتر یا عضو رباتیک یک ارتباط مستقیم ایجاد کنند تا بتوان از ان برای اهداف مختلفی از جمله ؛ توانبخشی، تحقیقات یا ازدید توانایی بشر استفاده کرد.

 

در سال 2017 شرکت نورا لینک فعالیت های خود را به عنوان راهی برای درمان بیماری های مغزی مانند آلزایمر و پارکینسون توصیف کرد و بعدها هدف نهایی خود را بهبود انسان یا دستیابی به ترا بشریت بیان کرد. در رویداد «SHOW AND TELL» که به تازگی برگزار شد ایلان ماسک بیان کرد که احتمالا تا 6 ماه آینده قادر به کاشت تراشه درون مغز انسان خواهد بود که نیازمند تاییدیه از سوی سازمان FDA آمریکا میباشد .نورالینک تا به امروز موفق به کسب موافقت این سازمان برای شروع آزمایش های انسانی خود نشده است. این شرکت سالهاست که در حال انجام آزمایش روی حیوانات است و در صورت موافقت ، در نظر دارد دو انسان که یکی نابینا و دیگری معلول هستند را مورد آزمایش قرار دهد. این در حالی است که رقیب نورالینک با نام Synchron در ژوئیه سال 2021 قادر به کسب این اجازه شده و آزمایش های انسانی خود را شروع کرده است.

ایلان ماسک،  مدیر عامل شرکت نورالینک

«حتی اگر فردی هرگز بینایی نداشته و نابینا به دنیا آمده باشد، همچنان باور داریم که می‌توانیم بینایی‌اش را برگردانیم.»

در گذشته نورالینک نتیجه های جالبی از آزمایش های حیوانی خود به نمایش گذاشته است . در سال 2020 خوکی به نام گرترود که ایمپلنت های نورالینک روی مغز آن جایگذاری شده بودند در حین حرکت سیگنال های مغزی خود را بصورت بی سیم برای کامپیوتر میفرستاد و به گفته ایلان ماسک، ایمپلنت نورالینک میتوانست هنگامی که جانور در حال راه رفتن روی تردمیل است با دقتی بالا حرکت های بعدی پای این خوک را پیش بینی کند.

بعد ها ایلان ماسک میمون هایی را معرفی کرد که صرفا با فکر کردن قادر به انجام بازی ویدئویی بودند . در آخرین رویداد برگزار شده ایلان ماسک میمونی بنام SAKE را معرفی کرد که با فکر کردن به حروف روی کیبورد توانست دو جمله به «Show and tell خوش آمدید» و«می‌توانم میان وعده بخورم؟» را تایپ کند. البته ماسک توضیح داد که میمون مشاهده شده قادر به هجی کردن کلمات یا جمله سازی نیست بلکه آموزش دیده تا کلمات زرد را دنبال کند.  تراشه بکار رفته در مغز میمون فعالیت مغزش را ثبت کرده و در قالب سیگنالی برای حرکت دادن اشاره گر کیبورد به کامپیوتر می فرستد.

او همچنین در رابطه با نگرانی هایی پیرو حقوق حیوانات به مخاطبان گفت:

«برخلاف چیزی که برخی افراد فکر می‌کنند، ما به شدت مراقب حیوانات هستیم. ما همیشه می‌خواهیم ایمپلنت تأییدی باشد، نه اکتشافی و آزمایش‌های زیادی انجام می‌دهیم.»

 

قبل از اینکه بگوییم این تراشه دقیقا چیست و چه کاری انجام میدهد، بهتر است توضیح مختصری درباره چگونگی کارکرد مغز شرح دهیم . نورون ها سلول های دستگاه عصبی ما هستند که با استفاده از یک سری مواد شیمیایی بنام نوروترانسمیتر باهم ارتباط برقرار میکنند. این مواد فعالیت الکتریکی نورون ها را تغییر میدهند و فعل و انفعالات مغز از این طریق حاصل میشود . با قرار دادن الکترود در نزدیکی سلول ها می توان این فعالیت های الکتریکی را ثبت کرده و به دستگاه های مربوطه ارسال نمود.

N1 نام تراشه نورالینک است که قطری 8 میلی متری ( به اندازه سکه‎ کوچک) دارد و با سوراخ کردن جمجمه ،بالای قشر مغز ( لایه خارجی مغز) قرار می گیرد. این تراشه دارای رشته هایی عایق به قطر 100 میکرومتر ( یک بیستم ضخامت مو) است که تعداد زیادی الکترود ( مجموعا 1024) را با خود حمل میکند . وظیفه این الکترود ها ثبت و تحریک برانگیختگی های الکتریکی مغز است . تراشه N1 این سیگنال ها را به الگوریتم های قابل فهم تبدیل کرده و بصورت بی سیم برای دستگاه های مربوطه ارسال میکند . به این طریق تراشه نورالینک میتواند فکر شما را بخواند و برای عملی کردن افکار شما، بدون اینکه حتی صحبت کنید ، دستورهایی تولید و ارسال کند تا قادر به کنترل دستگاه های الکترونیکی باشید.

در توضیح اینکه چگونه قرار است این تراشه کوچک در مغز قرار بگیرد باید گفت این جراحی حساس توسط یک ربات انجام خواهد شد .به گفته ایلان ماسک این جراحی به مهارت های بسیار بالایی نیاز دارد که فراتر از توانایی حاذق ترین جراحان مغز دنیاست از این رو ربات جراح این کار را با میکروسکوپ و سوزن های 24 میکرونی که با چشم غیر مسلح به سختی قابل دیدن هستند انجام خواهد داد.

در جریان رویداد اخیر SHOW AND TELL که همکاران ایلان ماسک دمویی از نحوه جراحی توسط ربات R1 را به نمایش گذاشتند که میتوانید در ویدیو زیر ببینید :

نورالینک چه چیزهایی به ما میدهد ،چه چیزهایی از ما میگیرد؟

همانطور که قبلا اشاره شد نورالینک در ابتدای فعالیت ،خود را شرکتی در زمینه پزشکی و سلامت معرفی کرد و اهداف خود را درمان بیماری ها و مشکلات مغزی عنوان نمود . ایلان ماسک وعده داد بیماری هایی مانند پارکینسون، صرع، آلزایمر یا حتی مشکلات و نواقص مغزی مانند نابینایی را میتوان به کمک نورالینک برطرف کرد. طبق ادعای این شرکت حتی می توان N1 را برای افراد معلول بکار برد یا برای بازیابی حافظه و تکلم مورد استفاده قرار داد. بعداز اهداف پزشکی ، نورالینک در زمینه های دیگری نیز میتواند بسیار موثر واقع شود. ایلان ماسک ادعا میکند شما با مجهز شدن به تراشه نورالینک قادر به ارتباط بدون حرف زدن خواهید بود چرا که با این تراشه به رویای دیرینه بشر یعنی «خوانش ذهن » دست پیدا خواهید کرد . شاید هم نیاز باشد تا زبان جدیدی برای این فناوری بیاموزیم. به هر حال تصور برقراری تماس بدون نیاز به گوشی موبایل ایده مهیجی خواهد بود. N1 حتی می تواند برای شما موسیقی مورد علاقه تان را پخش کند ، فقط لازم است که سخت افزار مربوطه پشت گوش شما متصل باشد و با تراشه N1 ارتباط بگیرد.

از آنجایی که ماسک هدف نهایی نورالینک را بهبود انسان بیان کرد پس دوراز انتظار نیست که این تراشه بتواند انسان را به قابلیت های بینظیر هوش مصنوعی مجهز کند . این قابلیت همان دروازه ورود بشریت به ترا انسان خواهد بود . انسانی به غایت پیشرفته چه در جنبه های فیزیکی و چه در مسائل ذهنی ،که خود را پسا انسان مینامد!

اما اگر بخواهیم با جزئیات بیشتری درباره فایده هوش مصنوعی برای انسان ها صحبت کنیم ، توانا کردن افراد کم توان یا ناتوان در جهت استفاده از گوشی و کامپیوتر مثال خوبی خواهد بود .نورالینک تلاش میکند تا انسان و دستگاه ها بتوانند بدون مرز با هم ارتباط داشته باشند.

تا اینجا به همه چیزهایی اشاره کردیم که نورالینک به عنوان یک فناوری پیشرفته میتواند برای شما فراهم کند؛اما در عوض نورالینک، یا بهتر بگوییم ایلان ماسک از شما چه میخواهد؟

ایلان ماسک پس از گرفتن تایید از سمت سازمان غذا و داروی آمریکا تحقیقات خود را روی انسان ها شروع خواهد کرد و این موضوع می تواند نورالینک را از جهت آسیب زایی برای سلامت انسان زیر ذره بین ببرد. هنوز ثابت نشده که تراشه های نورالینک تا چه اندازه برای شریان های مغزی بی خطرند یا می توانند زمینه ساز مشکلاتی همچون عفونت های مغزی شود یا نه؟

نورالینک میگوید شما میتوانید بدون هیچ گونه آسیبی بعد از 10 سال این تراشه را از سر خود خارج کنید اما همچنان شاهد این هستیم که سازمان FDA واکنشی در برابر صحبت های اخیر ایلان ماسک نداده است . در ضمن ازمایش های حیوانی این کمپانی در چند سال اخیر توجه بسیاری از گروه های حامی حقوق حیوانات را به خودجلب کرده و باعث نگرانی انها شده است .

نگرانی های حوزه سلامت فقط بخش ابتدایی نقد های وارد شده به نورالینک است .

به کمک هوش مصنوعی قادر خواهید بود به یک باره مفاهیم پیچیده را درک کنید، تجزیه و تحلیل های تخصصی انجام دهید یا به دستیار شخصی بی عیب و نقصی مجهز شوید که همه کارهارا همانطور که میخواهید انجام دهد . اما این غول هوشمند بدون هیچ محدودیتی به شخصی ترین اطلاعات شما دسترسی خواهد داشت و با قرار گرفتن در شبکه بزرگ ارتباطاات انسانی به سرعت می آموزد و پیشرفت میکند . میدانیم که سرمایه اصلی شرکت های بزرگ دنیا بانک اطلاعاتی آنهاست که ارزشی بیلیونی دارد . حالا تصور کنید کل مغز شما با تمامی اطلاعات و توانایی کنترلش چقدر می ارزد؟

نورالینک قطعا یکی از مهم ترین فناوری های تاریخ بشر خواهد بود با تمام مزایا و معایبش، اما اگر روند پیشرفت این فناوری پایش نشود شاید آینده جهان را شبیه فیلم های تخیلی کند که ربات های هوشمند کنترل بشریت را به دست گرفته اند . به هر حال هر فناوری تاثیرات بخصوص خود را روی انسان ها خواهد داشت و علاوه بر افزایش کیفیت زندگی ، سبک زندگی جدیدی به ما القا خواهد کرد. امیدواریم وعده های این شرکت به خوبی اجرایی شوند و نگرانی های پیرامون این فناوری در حد انتقاد باقی بمانند.